Avukatlık Ortaklığı
Türk hukuk sisteminde avukatlığın tanımı, tarifi, sorumlulukları, yasaklı işlemleri vb. bütün hak ve yükümlülükleri temel olarak 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu manada, Avukatlık Kanunun 1’inci maddesinde avukatlık bir kamu hizmeti ve serbest meslek olarak tanımlanmıştır.
Avukatlık ortaklığı ise tam olarak 02.05.2001 tarihli ve 4667 sayılı Kanunun 30’uncu maddesiyle yapılan değişiklikle beraber hukuk sistemimize girmiş olup, aynı Kanunun 44/a bendine göre tamamen ayrı bir kurum olarak düzenlenmiştir. Yine, Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Ortaklığı Yönetmeliği de 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 44 üncü maddesinin (b) bendi gereğince düzenlenmiştir. Söz konusu yönetmelikte avukatlık ortaklığıyla ilgili ayrıntılı düzenlemeler yapılmıştır.
Avukatlar, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 66’ncı maddesine göre serbest meslek erbabı olarak sayılmıştır. Avukatlık ortaklığı ise 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 44/b maddesinde tanımlanmış olup, avukatlık ortaklığının tarifini, avukatlık ile avukatlık ortaklığının vergisel farklılıkları, kapsamı, birbirine göre avantajlı durumları ve muhtemel farklılıkları ele alınacaktır.
Türk hukuk sisteminde avukatlık mesleği, giriş bölümünde de bahsi geçtiği üzere, 1136 sayılı Avukatlık Kanununa göre serbest meslek olarak tanımlanmış olmakla beraber avukatlık ortaklığı da aynı Kanunun 44 üncü maddesinin 1. Fıkrasının (b) bendinde şu şekilde tanımlanmıştır:
“Avukatlık ortaklığı, aynı baroya kayıtlı birden çok avukatın bu kanuna göre mesleklerini yürütmek için oluşturdukları tüzel kişiliktir.”
Serbest meslek erbabının tanımına buradan ulaşabilirsiniz.
Serbest meslek kazancının tanımına buradan ulaşabilirsiniz.
Avukatlık ortaklığı vergilendirme boyutuna buradan ulaşabilirsiniz.
Avukatlık ortaklığının nasıl kurulacağına buradan ulaşabilirsiniz.
Avukatlık Ortaklık Talebinin Kabul veya Reddi
Avukatlık ortaklığı ile ilgili başvurudan sonra Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Ortaklığı Yönetmeliği’nin 9’uncu maddesine göre, ortaklık talebinin kabulü durumunda Baro Avukatlık Ortaklığı Siciline yazılmasına karar verilir.
İlgili Baro, bu karar doğrultusunda ortaklığı Baro Avukatlık Ortaklığı Siciline kaydedip ve ana sözleşmenin bir örneğini Türkiye Barolar Birliği’ne gönderecektir. Bu durumda başvurucular, bahse konu sözleşmeyi ayrıca kendileri göndermeyecektir. Avukatlık Ortaklığı, Baro Avukatlık Ortaklığı Siciline yazılması ile tüzel kişilik kazanacaktır. Avukatlık Ortaklığı’nın Baro Avukatlık Ortaklığı Siciline yazılmasından önce ortaklık unvanı herhangi bir şekilde kullanılamayacak ve ortaklık adına mesleki faaliyette bulunulamayacaktır. Ortaklık isteminin kabul edilmemesi durumunda da yine aynı Yönetmeliğin 10’uncu maddesindeki hükümler cari olacaktır.
Serbest Meslek Örnek 1
Avukat K, işveren Avukat M’nin yazıhanesinde iş gören olarak çalışmaktadır. Bu durumda Avukat K’nın elde ettiği meblağ ücret olacak ve GVK’nın 61 ila 63’üncü maddelerine göre tespit edilip, aynı Kanunun 86’ncı maddesinin 1. Fıkrasının (b) bendine göre beyan edilecektir.
Serbest Meslek Örnek 2
Avukat K, başkasının yani işverenin emir ve talimatlarına göre çalışmayı sevmeyen bir yapıya sahiptir. Bu nedenle kendi bürosunu açmaya karar vermiş ve İstanbul’un Üsküdar ilçesinde denize münhasır bir mahalde ofis kiralamış ve bir nevi kendi mesleğinin patronu olmuştur. Bu durumda, Avukat K’nın elde ettiği kazanç gelir vergisi açısından serbest meslek kazancı olacak ve vergilendirmesi de GVK’nın 65 ila 68’inci maddelerine göre tespit edilip, aynı Kanunun 85 ve 86’ncı maddesine göre beyan edilecektir.
Serbest Meslek Örnek 3
Avukat K, hem kendi mesleki bürosunu açmış hem de özel bir şirkette tamamen o şirketin işleriyle sınırlı olmak üzere ‘şirkete bağlı olarak’ hukuk danışmanlığı yapmaktadır. Bu durumda Avukat K’nın kendi bürosundan kazandığı kazanç serbest meslek kazancı olacak, özel şirketten kazandığı tutarda ücret olacak ve bu iki gelir unsurunu mezkûr Kanunun 85 ve 86’ncı maddesine göre toplu olarak beyan edecektir.
