Slumpflasyon Nedir?
Bir ekonomide enflasyon varken ekonomide aynı zamanda küçülüyorsa bu duruma slumpflasyon denir. Genelde enflasyon olduğu dönemlerde ekonominin nominal olarak büyümesi beklenir. Ancak, slumpflasyon dönemlerinde ekonomide hem fiyatlar genel seviyesi yükselir, hem de ekonomi küçülür. Genelde enflasyon döneminde ekonomi soğutularak (sıkı para ve maliye politikası) dengeye getirilmeye çalışılır. Yine, ekonomide küçülme varsa genişletici para ve maliye politikaları ile ekonomi dengeye getirilir.
Ancak, slumpflasyon döneminde, enflasyonu bertaraf etmek için ekonomiyi soğutma amacıyla geliştirilecek sıkı maliye ve para politikası, ekonomi ayna anda küçüldüğü için yapılması gereken genişletici politikalarla çelişecektir veya çakışacaktır. Slumpflasyon dönemlerinde uygulanması gereken politikalar çakıştığı için ekonomiler için baş edilmesi en zor kriz durumu olarak ta bilinir. Dünya’da Covid-19 sürecinde gelişmekte olan bazı ekonomilerin slumpflasyonun etkisi altında olduğu düşünülmektedir.
Slumpflasyon Döneminde Ne Yapılması Gerekir?
Slumpflasyon dönemlerinde, (küçülen ekonomiyi canlandırmak için) genişletici para ve maliye politikaları; (enflasyonu düşürmek içinse) daraltıcı maliye ve para politikaları aynı anda ve dengeli olarak, büyük bir tizlikle ve hızlı bir şekilde uygulanmalıdır. Bu durum bir hemofili hastasına açık ameliyat yapmaya benzer; bir taraftar hastanın iyileşmesini sağlamak için ameliyatı yapmak zorundasınız. Diğer taraftan da ameliyat nedeniyle hastanın kanaması olacağı için kanamayı hızlı ve çok kısa bir sürede durdurmak zorunda kalabilirsiniz.
Yani, slumpflasyon durumunda ekonomide kararlı, hızlı ve doğru kararları alıp, aynı kararları da etkin ve doğru bir şekilde uygulamak zorundasınız.
Deflasyon Nedir?
Ekonomideki mal ve hizmet fiyatlar genel düzeyinin belirli bir zaman dilimi içinde sürekli düşüş eğiliminde olmasına deflasyon denir. Genelde ekonomik durgunluk dönemlerinde talebin düşmesi nedeniyle malların arzının artması deflasyona neden olabilir. Ya da kısa dönemde arz fazlasının ortaya çıkması sonucunda fiyatlar genel seviyesinin düşmesi de deflasyona neden olabilir.
Dezenflasyon Nedir?
Bir ekonomide fiyatlar genel düzeyindeki artış hızının düşmesine dezenflasyon denir. Başka bir deyişle enflasyon hızındaki azalma sonucu ortaya çıkan duruma dezenflasyon denir. Öte yandan, daha yüksek bir enflasyondan nispeten daha düşük bir enflasyona gidilmesi durumu da dezenflasyon olarak tanımlanır.
Stagflasyon Nedir?
Stagflasyon, bir ekonomide resesyon ve enflasyonun aynı anda görülmesi durumuna denir. Böyle bir ekonomide bir yandan işsizlik artarken diğer yandan da fiyatlar genel seviyesi yükselir.
Reflasyon Nedir?
Bir ekonomide deflasyon ve stagflasyon etkilerinin görülme emarelerinin olduğu durumda, genişletici maliye ve para politikaları sonucunda, özellikle genişletici para politikalarını etkin kullanarak enflasyona neden olmadan ekonomiyi tekrardan dengeye getirme veya fiyat istikrarını sağlama durumudur. Başka bir deyişle fiyatlar genel seviyesini artırmadan ekonomiyi toparlama eğilimidir.
