Serbest meslek kazancı nedir?
Serbest meslek kazancı nedir ve nasıl tanımlanır. Serbest meslek kazancının tarifi, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 65’inci maddesinin 2. Fıkrasında şu şekilde hüküm altına alınmıştır:
“Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.”
Söz konusu hükme göre, serbest meslek erbabı herhangi bir kimseye bağlı olmadan kendi nam ve hesabına, kendi şahsi sorumluluğu altında çalışan bilgi ve ihtisasa sahip bir kişi olarak tanımlanmıştır. Serbest meslek erbapları serbest meslek kazanç defteri tutarlar. Ancak, günümüzde defter beyan sistemi üzerinden defterlerini tutmaktadırlar.
Serbest meslek kazancının vergilendirilmesi
İş hayatında genelde ücretle serbest meslek kazancı karıştırılmaktadır. Avukatlar, Avukatlık Kanunu’nun 12’nci maddesine göre, özel hukuk tüzel kişilerinin hukuk müşavirliğini, sürekli avukatlığı ve başka bir avukatın yazıhanesinde ücret karşılığında avukatlık yapabilirler.
Ücret, GVK’nın 61’inci maddesinde şu şekilde hüküm altına alınmıştır:
“Ücret, işverene tabi belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.”
Buna göre, bir serbest meslek erbabı kendi nam ve hesabına çalışıyorsa elde ettiği kazanç, GVK’nın 2’nci maddesinde sayılan kazanç unsurlarının tespiti açısından serbest meslek kazancı, başka bir işverene tabi olarak çalışıyorsa elde ettiği kazanç ise ücret kazancı olacaktır.