Avukatlık Ortaklığı Nedir?
Avukatlık Kanunun 44/b maddesi ile Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Ortaklığı Yönetmeliğinin 4’üncü maddesine göre aynı büroya sahip birden fazla avukatın bir araya gelip kurduğu ortaklığa avukatlık ortaklığı denir.
Avukatlık Ortaklığının Kuruluş Süreci
Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Ortaklığı Yönetmeliğinin 4’üncü maddesine göre, Avukatlık Ortaklığı kurabilmek için kurucu kişilerin her şeyden önce avukat olmaları gerekmekte olup, aynı zamanda bu kişilerin aynı büroya da kayıtlı olmaları gerekmektedir.
Bunun yanında, yine mezkûr yönetmeliğin 5’inci maddesindeki esaslara göre ortaklık sözleşmesi düzenledikten sonra bütün ortaklar, sözleşmeyi birlikte imzalar ve aynı Yönetmeliğin 7’nci maddesinde belirtilen ek belgeleri de ekleyerek, Avukatlık Ortaklığı’nın kaydedileceği Baroya başvurabilirler.
Ortaklık Başvurusu Nasıl Yapılır?
Ortaklık başvurusu ilgili baroya yapılır. Yönetmeliğin 8’inci maddesine göre ilgili Baro, Ortaklığının Baroya ait Avukatlık Ortaklığı Siciline yazılması konusunda bir ay içinde karar verir. Bu süre içinde karar verilmediği takdirde başvuru reddedilmiş sayılır.
Yazılma istemi, ancak Kanun ve Tip Ana Sözleşmeye aykırılık gerekçesi ile ret edilebilecektir. Yani, burada ilgili Baro keyfi karar veremez ve Kanun ve Tip Ana Sözleşmeye aykırılık gerekçesi dışında ret kararı veremez. Bu konuda, ilgili baronun ayrıca bir tasarruf yetkisi yoktur. Ret kararları ise gerekçeli olarak yazılmak zorundadır.
Avukatlık Ortaklığının Vergilendirme Esasları
Avukatlık ortaklığın çalışma şeklinin serbest meslek çalışması olduğu ve ticari sayılmayacağı hüküm altına alınmıştır. Bu hükmün asıl karşılığı vergi boyutuyla karşımıza çıkmaktadır. Zira 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 2’nci maddesinde gelirin (7) farklı unsuru sayılmış olup, bunlardan biri de serbest meslek kazancıdır.
Avukatlar vergi dairesine başvurduklarında, vergi dairesince avukatlara 0001 Gelir Vergisi, 0015 Katma Değer Vergisi, 0003 Gelir Stopaj ve 032 gelir geçici vergi tanımlanacaktır.
Avukatlık ortaklığında ise; ortak avukatlara 0001 Gelir Vergisi ve 0032 Gelir Geçici Vergi, Avukatlık Ortalığına da 0015 Katma Değer Vergisi ve 0003 Gelir Stopajı tanımlanacaktır.
Avukatlık Ortaklığının Vergilendirme Esası
Avukatlık ortaklığının niteliği Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Ortaklığı Yönetmeliğinde “Avukatlık ortaklığının çalışması meslek çalışması olup, ticari sayılmaz. Avukatlık ortaklıklarına vergilendirme bakımından şahıs şirketlerine ilişkin hükümler uygulanır.” şeklinde hüküm altına alınmıştır.
Avukatlık Ortaklığı Vergilendirme Örnekleri
Serbest Meslek Örnek 1
Avukat K, işveren Avukat M’nin yazıhanesinde iş gören olarak çalışmaktadır. Bu durumda Avukat K’nın elde ettiği meblağ ücret olacak ve GVK’nın 61 ila 63’üncü maddelerine göre tespit edilip, aynı Kanunun 86’ncı maddesinin 1. Fıkrasının (b) bendine göre beyan edilecektir.
Serbest Meslek Örnek 2
Avukat K, başkasının yani işverenin emir ve talimatlarına göre çalışmayı sevmeyen bir yapıya sahiptir. Bu nedenle kendi bürosunu açmaya karar vermiş ve İstanbul’un Üsküdar ilçesinde denize münhasır bir mahalde ofis kiralamış ve bir nevi kendi mesleğinin patronu olmuştur. Bu durumda, Avukat K’nın elde ettiği kazanç gelir vergisi açısından serbest meslek kazancı olacak ve vergilendirmesi de GVK’nın 65 ila 68’inci maddelerine göre tespit edilip, aynı Kanunun 85 ve 86’ncı maddesine göre beyan edilecektir.
Serbest Meslek Örnek 3
Avukat K, hem kendi mesleki bürosunu açmış hem de özel bir şirkette tamamen o şirketin işleriyle sınırlı olmak üzere ‘şirkete bağlı olarak’ hukuk danışmanlığı yapmaktadır. Bu durumda Avukat K’nın kendi bürosundan kazandığı kazanç serbest meslek kazancı olacak, özel şirketten kazandığı tutarda ücret olacak ve bu iki gelir unsurunu mezkûr Kanunun 85 ve 86’ncı maddesine göre toplu olarak beyan edecektir.
