Vergiden Muaf Esnaf
Vergiden muaf esnaf ve bu esnafların tabi olacağı şartlar, Gelir Vergisi Kanunu’nun 9’uncu maddesinde (10) bent halinde sayılmıştır. Vergiden muaf esnafın, şartları taşıması durumunda hiçbir vergi mükellefiyeti olmayacaktır. Vergiden muaflıkla ilgili olarak devamlılığa gerek yoktur; bağlılık yeterlidir. Vergiden muaf esnaflardan belli şartlara göre stopaj yapılır.
Kimler Esnaf Muaflığından Yaralanamaz?
Ticarî, ziraî veya meslekî kazancı dolayısı ile gerçek usûlde gelir vergisine tâbi olanlar ile GVK’nın 9.maddesindeki sayılan işleri, Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek şekilde yapanlar, esnaf muaflığından faydalanamayacaktır.
- Esnaf muaflığı şartlarını topluca taşıyanlar, bu muaflıktan yararlanabilmek için ilgili esnaf odasına kayıt olmak ve durumlarını tevsik etmek suretiyle belediyeden “Esnaf Muaflığı Belgesi” almak zorundadırlar.
- Esnaf muaflığından faydalananlar faaliyetleri ile ilgili olarak satın aldıkları mallara ve giderlerine ilişkin, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden aldıkları belgeleri saklamak zorundadırlar.
- Bir iş yeri açmaksızın münhasıran gezici olarak, milli piyango bileti satanlar ile 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna göre gerçek ve tüzel kişilerin mallarını iş akdi ile bağlı olmaksızın bunlar adına kapı kapı dolaşmak suretiyle tüketiciye satanlar yukarıdaki şartlarla sınırlı olmaksızın gelir vergisinden muaftır. (Özel Hüküm)
- Bu muaflığının, 94 üncü madde uyarınca tevkif suretiyle kesilen vergiye şümulü yoktur. Yani esnaf muaflığından yararlananların yapacağı iş ve işlemlerinden stopaj gelir vergisi kesintisi yapılacaktır.
- “Esnaf Muaflığı Belgesi” için içinde bulunulan Belediye Başkanlığından, “Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi” ise bağlı olunan vergi dairesinden alınır.
Esnaf Muaflığının İptal Olması
- 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 127 ve 128. maddeleri hükümlerine göre yoklamaya yetkililer veya yoklamaya yetkililerle birlikte belediye zabıtalarınca müştereken yapılan denetimlerde, vergiden muaf esnafın bir takvim yılı içinde bir defa mal alış ve giderlerine ilişkin belgeleri yanında bulundurmadığının veya bulundurduğu belgenin satışını yaptığı mal ve hizmetle ilişkisinin olmadığının tespiti halinde, “Esnaf Muaflığı Belgesi” iptal edilir.
- Belgesi iptal edilenlerden muaflık şartlarını taşıyanlar, aynı faaliyete devam etmek istemeleri halinde yeniden belge almak zorundadırlar.
vergiden muaf esnafların yaptığı iş ve işlemler, 3065 sayılı kdv kanunun 17/4-a maddesine göre kdv’den istisnadır.
Esnaf Muaflık Belgesi İptal Olursa Ne Olur?
Esnaf Muaflık Belgesi iptal olanlardan şartları tekrar sağlayamayıp bu şekilde faaliyetine devam edenler, durumlarına göre basit usul (GVK 46, 47, 48, 49 ve 51.Maddeleri) veya gerçek usulde vergiye tabi olurlar. Bu şekilde vergiye tabi olanlardan basit usule tabi olanlar, basit usulde mükellef olanların işlemleri KDV Kanunun 17/4-a hükmüne göre KDV’den muaf olduğu için yine KDV’den muaf olacaktır. Ancak, muaflığı kaybettikten sonra gerekli şartları tekrardan yerine getiremeyenlerden gerçek usulde vergilendirilenler, gelir vergisinin yanında hem stopaj gelir vergisi, hem gelir geçici vergi hemde KDV mükellefi olacaktır.
Esnaf Muaflığı Başvuru Nasıl Yapılır ve Süreç Nasıl İşler?
- ”Esnaf Muaflığı Belgesi” içinde bulunulan Belediye ye başvurulur.
- ”Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi” ise bağlı olunan vergi dairesine başvurulur. Daha sonra başvurduğunuz vergi dairesinden, muafiyet için gerekli şartları sağlayıp sağlamadığınızı tespit etmek amacıyla iş yerinize yoklamaya gelinir.
- Yapılan yoklamada, muafiyet için gerekli şartları sağladığınız tespit edilirse sürekli vergilendirme servisi tarafından size “Esnaf Vergi Muafiyeti Belgesi” verilir.
Esnaf vergi muafiyet belgesini alanlar, G.V.K 9’uncu maddedeki şartları ihlal etmedikleri takdirde, süre şartı aranmaksızın vergiden muaf esnaf olurlar. Esnaf vergi muafiyet belgesi gelir vergisi açısından hüküm ifade eder; KDV açısından hüküm ifade etmeyecektir. Ancak, vergiden muaf esnafların yaptığı işlemler, zaten KDV Kanunun 17/4-a hükmüne göre KDV’den istisnadır.
